English
Jan Troell
Tadeusz Szczepański:
"Jana Troella opowieści o szwedzkim losie"
4.

Trudno o bardziej autentyczną historię, która urosła do rangi mitycznej tragedii narodowej, aniżeli dzieje ekspedycji balonem Salomona Augusta Andrée i jego dwójki towarzyszy w celu dotarcia do bieguna północnego.

Dla Troella bezpośrednim impulsem do zainteresowania się tym tematem była lektura opublikowanej w 1967 roku powieści Pera Olofa Sundmana pt. Podróż napowietrzna pana inżyniera Andrée. Niezależnie od literackiego źródła Troell, podejmując decyzję adaptacji powieści, bardzo starannie udokumentował dzieje ekspedycji. Film Ingenjör Andrées luftfärd (Napowietrzna podróż inżyniera Andrée / Lot orła, 1982) pieczołowicie rekonstruuje jej kolejne etapy.

Jednakże ważniejsze od fatalnego biegu znanych z historii wydarzeń są psychologiczne portrety trójki ryzykantów. Autora filmu najbardziej interesuje lider wyprawy jako człowiek ogromnej odwagi, wygórowanych ambicji i żelaznej woli, który staje się niewolnikiem swojego marzenia o naukowej misji, realizując je bez względu na śmiertelne ryzyko, na jakie wystawia nie tylko swoje życie, ale również innych uczestników wyprawy. Warto dodać, że jedną z charakterystycznych cech zbiorowego etosu Szwedów, mieszkańców kraju położonego na peryferiach Europy, była chęć zademonstrowania brawurowych, głośnych na cały świat, heroicznych wyczynów, które mogłyby zrekompensować ich narodowy kompleks absencji w burzliwej historii Europy.

W narracji tej części filmu, która przedstawia dramatyczne koleje wyprawy, Troell wykorzystuje szczęśliwie zachowane i odnalezione fotografie wykonane w jej trakcie przez Nilsa Strindberga (nb syna kuzyna pisarza). Ten autentyczny kontrapunkt zdaje się weryfikować filmową rekonstrukcję wydarzeń, uwiarygodniać jej inscenizacyjny kształt, przypominać o historycznej prawdzie.

 

  1 .. 4 5 6 .. 10  
© Stowarzyszenie Nowe Horyzonty
festiwal@nowehoryzonty.pl
realizacja: Pracownia Pakamera
Regulamin serwisu ›