Obsada

Michael Palin, Anette Badland, Max Wall, Deborah Fallender, John le Mesurier, Harry H. Corbett, Rodney Bewes, Dave Prowse, Bernard Bresslaw, Derek Francis, Alexandra Dane, Terry Gilliam, Terry Jones

Opis filmu

Kłusownik przemierza las, wyjmuje z sideł szamoczące się małe zwierzątka. Kamera pokazuje zbliżenie jego przerażonej twarzy, gdy sam staje się łupem i posiłkiem tytułowego potwora. Tak Gilliam zaprasza nas do swojego quasi-średniowiecznego świata, absurdalnie śmiesznego, przerażającego i obrzydliwego zarazem. A potem roztacza przed nami cały wachlarz atrakcji „wieków ciemnych”: spróchniałe królestwo owładnięte strachem przed dżabersmokiem, skorzy do bitki karczmarze i biuściaste karczmarki, religijni fanatycy, zamknięta w wieży księżniczka i krwawy rycerski turniej, a wszystko skąpane w błocie, pomyjach i fekaliach. Niezwykle gęsta warstwa wizualna dominuje tu nad narracją: uważny widz rozpozna nawiązania do Bruegla, Boscha czy Caravaggia. Skatologiczny humor, purnonsens i satyra (niektórzy krytycy dopatrywali się w filmie złośliwych komentarzy pod adresem thatcheryzmu) sąsiadują z dyskretnymi ukłonami w stronę Pasoliniego, Bergmana (biczownicy maszerujący w takt Dies Irae) czy Tarkowskiego. Sam autor pojawia się w epizodycznej roli człowieka z kamieniem, a w roli rycerza możemy dostrzec Davida Prowse'a, czyli Dartha Vadera z kręconych w tym samym czasie w Londynie Gwiezdnych wojen.

Informacje o reżyserze

Terry Gilliam

Najpierw rysownik, ilustrator, autor reklamówek, producent. Urodził się w 1940 roku w Medicine Lake, Minnesota, USA. W 1969 w Londynie dołączył do grupy brytyjskich komików, zasłynął pomysłowymi animacjami-wycinankami, wykorzystanymi w filmach Monty Pythona. Sporadycznie występował jako aktor. Monthy Python i święty Graal był dla niego szansą, by po raz pierwszy stanąć za kamerą wraz ze współreżyserem Terry Jonesem, a wkrótce doczekał się samodzielnego debiutu Jabberwocky. Przylgnęła do niego łatka niepoprawnego fantasty i anarchicznego humorysty. Oscylując pomiędzy artystyczną ekstrawagancją i zadziwiającą nieprzewidywalnością, Gilliam konsekwentnie dowodzi oryginalności plastycznej swoich wizji.

W 2009 roku został uhonorowany nagrodą Academy Fellowship, jest laureatem m.in. nagród BAFTA (animacje dla Latającego Cyrku Monthy Pythona), nominacji do Oscara (scenariusz Brazil) czy Złotych Globów krytyki w USA.

Filmografia

1975 Monty Python i Święty Graal / Monty Python and the Holy Grail (co-dir.)

1977 Jabberwocky

1981 Bandyci czasu / Time Bandits

1983 Karmazynowe Ubezpieczenie Ostateczne / The Crimson Permanent Assurance (short)

1985 Brazil

1988 Przygody Barona Munchhausena / The Adventures of Baron Munchhausen

1991 Fisher King / The Fisher King

1995 12 małp / Twelve Monkeys

1998 Las Vegas Parano / Fear and Loathing in Las Vegas

2005 Nieustraszeni bracia Grimm / The Brothers Grimm

2005 Kraina traw / Tideland

2009 Parnassus – człowiek, który oszukał diabła / The Imaginarium of Doctor Parnassus

2010 The Legend of Hallowdega (short)

2011 Świetna rodzina / The Wholly Family (short)

selected animations

1968 Czas na opowieść / Storytime (short)

1968 Animations for We Have Ways of Making You Laugh

1968 Animations for The Marty Feldman Comedy Machine

1968 Świąteczna kartka / The Christmas Card (animation for Do Not Adjust Your Stockings)

1968 Animations for Do Not Adjust Your Set

1969–1974 Animations for TV series Latający Cyrk Monty Pythona / Monty Python’s Flying Circus

1971 Sen o lataniu / The Miracle of Flight (short)

1971 Animations for A teraz coś z zupełnie innej beczki / And Now for Something Completely Different

1979 Animations for Żywot Briana / Monty Python’s Life of Brian

1982 Animations for Monty Python na żywo w Hollywood Bowl / Monty Python Live at Hollywood Bowl

1983 Animations for Sens życia według Monty Pythona / Monty Pythons The Meaning of Life

2006 Animations for Latający Cyrk Monty Pythona – Perełki Monty Pythona: Terry Gilliam / Monty Python’s Flying Circus – Terry Gilliam’s Personal Best

Opracowanie: Jagoda Murczyńska

Stopka