Europejski Kongres Kultury to czterodniowe interdyscyplinarne spotkanie, na które do Wrocławia przyjedzie ponad 300 artystów, naukowców, aktywistów i polityków z całego świata.
Kongres pod hasłem Kultura dla zmiany społecznej będzie najważniejszym wydarzeniem kulturalnym organizowanym w ramach polskiej prezydencji w UE. Od 8 do 11 września odbędzie się we Wrocławiu ponad sto różnych wydarzeń: koncertów, spektakli, projekcji filmowych, wystaw i debat. Miejscem większości z nich będzie Hala Stulecia, a odbywać się będą w scenografii przygotowanej przez autorów polskiego pawilonu na Expo w Szanghaju. Zaplanowane wydarzenia mają pokazać kilka najważniejszych motywów, które pojawiają się w debacie o kulturze w Europie. - W części intelektualnej, w czasie 10 debat, będziemy starali się prześwietlić najważniejsze problemy, wokół których buduje się europejski dialog o kulturze - mówi Michał Merczyński, dyrektor Narodowego Instytutu Audiowizualnego, głównego organizatora Kongresu.
Kongres zainauguruje wykład prof. Zygmunta Baumana, którego książka pt. Kultura w płynnej nowoczesności, stała się osią intelektualną spotkania. Wybitny filozof określa w niej współczesną kulturę jako jeden z elementów epoki konsumpcjonizmu - stała się towarem, przyswajanym przez ludzi równie szybko i bezrefleksyjnie, co informacja czy reklama. Bauman postuluje powrót do powolnego, świadomego jej odbierania i spotkania artysty z odbiorcą.
O tym, czy w dzisiejszym świecie jest to jeszcze możliwe, będą dyskutować uczestnicy 10 kongresowych debat, wśród których znaleźli się m.in. choreograf i reżyser Jan Fabre, jeden z najwybitniejszych twórców sztuki krytycznej Zbigniew Libera, fotograf Oliviero Toscani czy badaczka architektury islamu Azra Aksamija. Kongresowe debaty będą dotyczyły m.in. niebezpieczeństw, wynikających z przenikania się różnych dziedzin sztuki, przenikania się kultury z władzą i ekonomią oraz szans i zagrożeń dla kultury w dobie internetu. Odbędą się również debaty w ramach inicjatywy Soul for Europe. To inicjatywa, która przy jednym stole gromadzi europarlamentarzystów i urzędników unijnych oraz przedstawicieli organizacji pozarządowych. W ramach tej części Kongresu odbędą się trzy debaty: Kultura i gospodarka w rozwoju Europy, Europejska Stolica Kultury - Model dla kultury oraz Rola i kierunki rozwoju programów kulturalnych Unii Europejskiej.
Dyskusjom będą towarzyszyć wydarzenia artystyczne, które w praktyce mają prezentować założenia Kongresu.
Wydarzeniem muzycznym będzie spotkanie kompozytora Krzysztofa Pendereckiego z gitarzystą Radiohead Jonnym Greenwoodem i guru elektroniki Aphexem Twinem, a w Teatrze Polskim pod hasłem Trickster 2011 odbędzie się m.in. premiera spektaklu Krystiana Lupy i Doroty Masłowskiej Poczekalnia.0.
Na wrocławskim kongresie kultury pojawi się też Artur Rojek. Muzyk pokaże swój projekt Scarry Monsters and Super Creeps. Europejskie zespoły za pomocą muzyki odniosą się do problemów współczesnego społeczeństwa. W hali IASE wystąpią m.in.: Anika, Fust, Kill i Tim Exil.
Otwarte dla publiczności będą wszystkie działania z zakresu sztuk wizualnych, wśród nich wystawa mobilnych mebli Fikka w okolicach Pergoli i ekspozycje w ramach projektu 10x10, w którym dziesięciu młodych kuratorów będzie próbowało przy współudziale zaproszonych artystów zinterpretować w przestrzeni miejskiej myśl przewodnią Kongresu. Dla wrocławian zorganizowano też multimedialny projekt rockmana Briana Eno na fontannie na Pergoli i pirotechniczny pokaz teatralnej Groupe F na trzech scenach na Wyspie Słodowej.
Specjalny program filmowy Funny Games EU został przygotowany przez zespół Stowarzyszenia Nowe Horyzonty.
Organizatorami Europejskiego Kongresu Kultury są Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Narodowy Instytut Audiowizualny i Miasto Wrocław, zaś współorganizatorem Komisja Europejska.