English
Philippe Garrel

Mama i dziwka reż. Jean EustacheMama i dziwka reż. Jean Eustache
Druga Nowa Fala: w hołdzie "Cahiers du Cinéma"

kurator: Ariel Schweitzer

W sekcji Druga Nowa Fala: w hołdzie "Cahiers du Cinéma" zostaną zaprezentowane rzadko pokazywane w Polsce dzieła mistrzów francuskiego kina lat 70. i 80., przedłużających dokonania reżyserów nowofalowych, często jeszcze bardziej eksperymentalne wobec narracji i formy.

Gość specjalny: Jacques Doillon.

W sekcji Druga Nowa Fala: w hołdzie "Cahiers du Cinéma" zostaną zaprezentowane rzadko pokazywane w Polsce dzieła mistrzów francuskiego kina lat 70. i 80., przedłużających dokonania reżyserów nowofalowych, często jeszcze bardziej eksperymentalne wobec narracji i formy.

W programie między innymi legendarny film Jeana Eustache'a Mama i dziwka (1973) z Jeanem-Pierrem Léaudem, Nie słyszę już gitary (J'entends plus la guitare, 1991, Srebrny Lew w Wenecji) Philippe'a Garrela, Loulou (1980) Maurice’a Pialata z Gérardem Depardieu i Isabelle Huppert, czy India Song (1973) wybitnej pisarki i scenarzystki Marguerite Duras.

Ariel Schweitzer: DRUGA NOWA FALA

Niektóre z charakterystycznych cech Nowej Fali odnaleźć można w filmach z lat 70. Mowa tu o surowym realizmie, będącym efektem nagrywania zdjęć poza studiem, o zapisywaniu dźwięku bezpośrednio na planie, dominującej roli improwizacji, epizodycznej strukturze, scenariuszach koncentrujących się na codziennym życiu bohaterów i zamiłowaniu do miejskiego krajobrazu, ze szczególnym uwzględnieniem Paryża. Różnica polegała na tym, że Nowa Fala była z natury burżuazyjna oraz wroga wobec polityki i społeczeństwa, natomiast pokolenie lat 70. przesunęło akcent na nowe zagadnienia. Maj 1968 roku odcisnął szczególnie mocne piętno na kinie francuskim – wspólny bunt robotników i studentów przybrał olbrzymie rozmiary, a jego owocami były głębokie zmiany dotyczące sfery pracy, systemu edukacyjnego, cenzury i pozycji kobiet. Nadeszła era tryumfu lewicy, która trwała aż do 1981 roku. Partia socjalistyczna przejęła całkowicie ster rządów, odsuwając od władzy prawicę po dziesięcioleciach jej dominacji w życiu politycznym Francji. Pod wieloma względami „Druga Nowa Fala” była artystycznym odbiciem bieżących procesów politycznych i społecznych. Filmy z tego okresu są analizą – nieraz krytyczną – zjawisk takich jak rewolta społeczna, rewolucja seksualna, życie w komunie, utopijne podejście do wolności i miłości, nurt psychodeliczny czy konsumpcja substancji halucynogennych. Na ekranie ponownie pojawiły się miejsca, którymi kino francuskie nie interesowało się od czasów „realizmu poetyckiego” lat 30. – szare paryskie przedmieścia i senne miasteczka, z których usiłują się wyrwać bohaterowie.

To społeczne zaangażowanie nie przysłoniło jednak eksperymentalnego wymiaru kina. Filmy Phillipe’a Garrela, szczególnie te nakręcone pod koniec lat 60. i na początku 70., łączą w sobie realizm i abstrakcyjne motywy psychodeliczne. Marguerite Duras zakwestionowała tradycyjne relacje pomiędzy dźwiękiem i obrazem. W latach 60. jej twórczość stała się wraz z filmami Agnès Vardy wyrazem kobiecej wizji kina, której próżno szukać we wcześniejszym okresie francuskiej kinematografii.

Tak jak w przypadku Nowej Fali wyjątkowość pokolenia reżyserów, któremu oddajemy dziś hołd, tkwi w sposobie, w jakim twórcy ci uwieczniali, interpretowali i komentowali otaczającą ich rzeczywistość – kuszącą utopię pokolenia 1968 i bunt przeciwko konserwatywnym wartościom hołubionym przez administrację De Gaulle’a, ale również gorycz i melancholię, towarzyszącą rozwianym marzeniom. Nowy nurt w kinie uzyskał gorące poparcie ze strony czasopisma "Cahiers du Cinéma", które w latach 70. zaangażowało się niezwykle mocno w debatę polityczną. Redakcja magazynu postrzegała młodych reżyserów jako obrońców honoru francuskiej kinematografii – odważnych, kreatywnych i wrażliwych na moment dziejowy.

Ariel Schweitzer: CAHIERS DU CINÉMA: RETROSPEKCJA

Tegoroczny Międzynarodowy Festiwal Filmowy T-Mobile Nowe Horyzonty złoży hołd magazynowi "Cahiers du Cinéma", jednemu z najważniejszych periodyków w historii kina, który dokonał rewolucji w dziedzinie teorii i krytyki filmowej.

Czasopismo "Cahiers du Cinéma", założone w 1951 r. przez André Bazina, Jacquesa Doniol-Valcroze'a i Josepha-Marie Lo Duca, stało się wyrazicielem nowatorskich i śmiałych opinii o kinie europejskim i produkcjach z Hollywood. Pod okiem redaktora naczelnego André Bazina, który zmarł w 1958 r., kształtowały się talenty młodych krytyków filmowych, takich jak Eric Rohmer, Jacques Rivette, Jean-Luc Godard, Claude Chabrol i François Truffaut, późniejszych czołowych przedstawicieli tzw. francuskiej Nowej Fali. Przez cały czas swojego istnienia pismo uważnie śledziło aktualne wydarzenia i trendy kulturalne. Redakcja nieustannie adaptowała linię programową magazynu do nowych okoliczności, nie rezygnując jednocześnie z odważnych i innowacyjnych opinii.

W latach 60. "Cahiers du Cinéma" odegrało kluczową rolę w sukcesie ruchu Nowej Fali, promując intensywnie osiągnięcia młodych francuskich reżyserów na arenie międzynarodowej oraz współtworząc ramy estetyczne i ideologiczne ich działalności artystycznej pod postacią koncepcji tzw. teorii autorskiej. W latach 70. zaangażowanie polityczne redakcji stawało coraz wyraźniejsze. Pismo pełniło rolę trybuny dla poglądów marksistowskich, co odzwierciedlało nastroje dekady i poglądy redaktorów. Również w tym okresie na łamy magazynu trafiły dywagacje dotyczące związków pomiędzy kinem a psychoanalizą, w ewidentny sposób inspirowane doktryną filozoficzną-psychologiczną Jacquesa Lacana. W latach 80. redaktorzy "Cahiers du Cinéma" zainteresowali się kinem narracyjnym i gatunkowym, w szczególności amerykańskim, oraz produkcjami z peryferiów świata filmowego, przede wszystkim z Azji i Afryki.

Ostatnia dekada XX wieku przyniosła krytyczną analizę sztuk wizualnych w szerszym ujęciu. Artykuły zaczęły przybliżać różnorodne powiązania pomiędzy kinem a malarstwem, fotografią i sztuką wideo.  W 2009 r. magazyn został kupiony przez Phaidon Press, międzynarodowy koncern wydawniczy specjalizujący się w albumach o sztuce. W tym samym roku stanowisko redaktora naczelnego objął Stéphane Delorme, a jego zastępcą został Jean-Philippe Tessé. Obaj sprawują swoje funkcje do dziś.

 

Ariel Schweizer, krytyk filmowy ("Cahiers du Cinéma"), kurator sekcji.

Biografia:

Historyk kina, krytyk filmowy publikujący na łamach francuskiego magazynu "Cahiers du Cinéma" oraz profesor Sorbony (Université de Paris VIII)  i Uniwersytetu w Tel Awiwie. Autor książek Le nouveau cinema israélien (Paryż, 2013) i Le cinéma israélien de la modernité (Paryż, 1997/Tel Awiw, 2003) oraz redaktor opracowania Il cinema israeliano contemporaneo (Wenecja, 2009). Twórca hebrajskiego przekładu Notes sur le cinématographe (Notatki o kinematografie) autorstwa francuskiego reżysera Roberta Bressona. Kurator wielu retrospektyw filmowych (Izrael, Włochy, Francja) poświęconych twórczości Bressona, Jeana-Luca Godarda, Davida Perlova, Amos Gitai i Uriego Zohara.

 

partner:

© Stowarzyszenie Nowe Horyzonty
festiwal@nowehoryzonty.pl
realizacja: Pracownia Pakamera
Regulamin serwisu ›